2020 11 13 winterposteleinWinterposteleinVanaf dat ik begon te telen op deze locatie, is het lastig geweest om koolsoorten te telen. In de grond zit namelijk de larven van de koolgalmug. Die komen in het begin van de zomer uit de bodem en tasten de groeipunten van de koolplanten aan. Deze ziekte wordt ook wel draaihartigheid genoemd. Het geeft groeivervormingen, vooral bij de spruiten en de late broccoli in mindere mate bij de rode -, en late savooie kool. Ondanks dat de late savooie kool winterhard is, krijgen toch veel kolen al vroeg slechte plekken. Omdat die kolen bij het oogsten altijd overgeslagen worden, hebben we die nu zelf geoogst en van slechte plekken ontdaan. Die liggen nu klaar in de pipo-wagen. Kan je zo pakken.

We kunnen nu ook topinamboer oogsten. Wat? topinamboer? Ook wel jeruzalem-artisjok genoemd. Tja, weet je nog niets. Goed, noemen we het aardpeer. Dat klinkt al minder ver weg. De plant is familie van de zonnebloem en krijgt ook lange stengels met kleine gele bloemetjes. Bij de wortels vormen zich in het najaar knolletjes. Van oorsprong groeit de aardpeer in Noord-Amerika. Hij is voor het eerst beschreven door de Franse ontdekkingsreiziger Samuel de Chaplin in 1605, die hem aantrof bij de Huron-indianen. De knol heeft slechts een dunne schil en schillen is niet nodig. De aardpeer kan rauw gegeten worden, bijvoorbeeld als salade. De smaak van de knol is lichtelijk zoet, notig en heeft iets van een artisjok. De witte of roze knollen verkleuren aan de lucht snel naar bruin. De aardpeer kan gekookt worden en zo gegeten. De kooktijd varieert van 10 minuten voor de kleine aardperen, tot 30 minuten voor de grote. Ook is het mogelijk de aardpeer na kort koken te bakken, net als aardappelen, al dan niet met toevoegen van kruiden, knoflook, etc. Eenmaal uit de grond drogen de knollen snel uit en zijn daardoor in de koelkast hoogstens enkele dagen houdbaar. Voor het oogsten heb ik een strook van een meter breed uitgezet. Altijd vooraan beginnen met zoeken. Met de greep een hap grond uitnemen en die een stukje naar achteren, waar al gegraven is, omgooien. Zodat je geen grond gooit op waar nog geoogst moet worden. Graag ook de gehele breedte afzoeken.

Deze week kunnen we ook winterpostelein gaan oogsten.

Het is een klein winterhard plantje met knapperige steeltjes en frisse blaadjes. Het heeft een vrij neutrale smaak, waardoor het goed in salades te gebruiken is. Je oogst het door de steeltjes onderaan door te snijden, waarna er weer nieuwe kan groeien. Hier en daar moest ik later bij zaaien en zijn de plantjes nog klein. Graag voorzichtig en zo min mogelijk tussen de rijen lopen. Het beste is om vanaf 1 kant te gaan oogsten en daar verder te gaan. Eet smakelijk!

Te oogsten

Prei: Staat op het rechter gedeelte. Vooraan beginnen. Oogsten door met de spitvork de prei eerst los te steken. Dan onderaan vastpakken en uit de grond te trekken. Het mooie groen is ook prima om te eten! Ongeveer 200 gram per volwassene.

Boerenkool: Staat helemaal links op de tuin. Bij de andere koolsoorten. Alleen de mooie onderste grote bladeren plukken. Dan kunnen de kleinere nog wat groter groeien. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Savooie kool: Ligt klaar in de pipo-wagen. Een kleine voor een klein huishouden, een grote voor.......

Groenlof: Staat bij de bladgroenten. Achteraan. Rechts achter de groenselderij. Kan je ook goed stamppot van maken, al la andijvie. Oogsten door met een mes de "krop" onder door te snijden. Hoeveelheid. 1 kleine per persoon. Grote voor 2 personen of meer personen.

Wortels: In de buurt van de handpomp staat het bordje! Met de spitvork naast de wortels in de grondsteken en de wortels iets los steken. Wortel onderaan bij t loof pakken en uit de grond trekken. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Groenselderij: Staat achter de snijbiet, zie bordje. Is het zusje van de bleekselderij. Het is wat sterker van smaak dan de bleke variant. Groenselderij is rijk aan mineralen en vitaminen. Groenselderij is geschikt als smaakmaker en garnering van soepen, salades en stoofschotels. Oogsten door ruim onder de stelen, de plant door te snijden of door dikke stelen af te breken. Hoeveelheid; 1 per volwassene of los een aantal stelen.

Pastinaak: Staat rechts op het land vooraan. Zie bordje. Uitsteken met een spitvork. Ongeveer 300 gr per volwassene.

Winterpostelein; Bladgroente waar je goed een salade van kan maken. Staat in de kleine tunnelkas, rechts. Graag vooraan beginnen met oogsten. Voorzichtig tussen de rijtjes stappen! Je pakt met de ene hand wat blaadjes en met de andere snijd je onderaan de steeltjes door. Snijden dus en niet trekken s.v.p. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. Ongeveer 100 gram per volwassene. Kasdeur altijd weer sluiten a.u.b.

Aardpeer(knolletje): Staat vlak bij het afdakje/schommel. Daar vandaan naar links richting composthoop lopen. Zie bordje. Sommige mensen vergelijken het met oesters of artisjok met een lichte nootachtige smaak. Aardperen zijn ook, mits vers, rauw te eten en zijn dan lekker bros en krokant. Ze combineren goed met aardappels, worteltjes, vis en noten. Echter ook met prei, erwten, bonen en broccoli gaan ze fijn samen. Oogsten; vooraan beginnen. Met de greep een hap grond uitnemen en die een stukje naar achteren, waar al gegraven is, omgooien. Zodat je geen grond gooit op waar nog geoogst moet worden. Graag ook de gehele breedte afzoeken. Ongeveer 250 gram per volwassene.

Snijbiet: Staat rechts vooraan. Snijbiet oogst je zoals de naam al zegt; door te snijden. Je pakt met de ene hand een bosje blad en met de andere snijd je het blad onderaan af. Graag alle bladeren per plant snijden Niet te laag! Een paar cm. boven de grond. Er moeten nog groeipunten blijven, zodat weer nieuw blad kan groeien. Dan kunnen we nog weer een keer oogsten! Richthoeveelheid: Ongeveer 300 gram/volwassene.

Krulpeterselie:Staat op rechtergedeelte. Achter de snijbiet. Oogsten door te snijden. Een bosje per volwassene.

Snijselderij:Staat op rechtergedeelte. Achter de snijbiet. Oogsten door te snijden. Een bosje per volwassene.

Voor de liefhebber

Knolselderij:Staan rechts op het land. Zie bordje. Knol uitzoeken en dan met een groot mes ruim onder de knol door, de wortels doorsnijden. Dan knol aan loof uit de grond trekken. Richthoeveelheid: 1 per volwassene.Zolang de voorraad strekt.

Nieuwe Zeelandse spinazie: Staat op rechter gedeelte van de tuin, zie bordje vooraan. Is geen echte spinazie maar is qua smaak en gebruik ongeveer gelijk aan echte spinazie. Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je de blaadjes. Dat is een heel plukwerk. Ongeveer 300 gram per volwassene.

Rucola: Staat achter de raapstelen. Oogsten door te snijden. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. 1 bosje per volwassene.



Jan-Jaap Scholten