De vorstperiode is weer voorbij. De grond is ontdooit. Je kan nu goed zien wat voor effect de vorst op de groenten heeft gehad. Zo zijn bij de snijbiet de buitenste bladeren bevroren geraakt, maar zijn de binnenste bladeren nog goed. Ook groenten zoals de winterprei en boerenkool hebben iets te lijden gehad, maar zijn nog prima oogstbaar. De winterwortels op het land hebben het overleeft, maar daar eten de muizen nu ook flink van mee. Ik had voor de vorst 3 kisten winterwortel uit de grond gehaald. Die staan nu in de pipowagen. Die gaat echter na de kerst weg. Ik had de wagen voor onbepaalde tijd geleend, maar de eigenaar wil hem nu terug. Ik wist dat dat er aan zou komen en heb zelf een wagen gekocht.

Aan de wagen moet nog wel eerst het een en ander gebeuren. Aan het uiteinde zijn de houten dakranden niet goed meer. Die moeten gerestaureerd worden. En ik wil ook de wagen aan de buitenkant groen schilderen. Daarom staat de wagen nu bij kennissen onder een afdak zodat er daar aan gewerkt kan worden. 

Er zijn allerlei problemen in onze wereld. Als je bijvoorbeeld kijkt naar onze huidige voedselsysteem is dat een kwalijke. De meeste mensen kopen hun voedsel geheel of gedeeltelijk bij de supermarkt. Ik ook. Echter de supermarkten hebben een grote machtspositie en die gebruiken ze ook. Er zijn 10 grote supermarktketens en die hebben gezamenlijk een paar inkoop-kantoren die zaken doen met de producenten, waaronder de boeren. Hierin bepalen de supermarkten grotendeels de prijs. Als je die prijs niet accepteert is het: voor jou 10 anderen. En dat zijn dus bodemprijzen, die de boeren dwingen om zo goedkoop mogelijk te produceren. En dat is vaak met het gebruik van kunstmest en gif. Waardoor de bodem uitgeput raakt, de biodiversiteit en ons drinkwater aangetast wordt en het voedsel een dubieuze kwaliteit heeft. Dit probleem is al een tijd bekent. Ook bij de overheid. Die probeert hier al jaren wat aan wat aan te doen, maar nog steeds met weinig resultaat. De machtige supermarkten en hun aandeelhouders zijn gebaat bij de winstgevende status quo. Als je iets wil veranderen in de wereld moet je niet te veel hoop hebben op overheden. Uit onderzoek blijkt dat 80% van het overheidsbeleid bepaald wordt door het bedrijfsleven. Via allerlei mechanismen, zoals bijvoorbeeld de lobbyindustrie. Dus op de goede partij stemmen helpt maar een klein beetje. Wat helpt dan wel? Wat vooral van invloed is op de wereld om ons heen, is wat je koopt. De relatie met wat je koopt en hoe de wereld er om ons heen uitziet is vrij groot. Neem nu De Nieuwe Akker als voorbeeld. Er zijn maar zo’n 130 volwassenen nodig, die hun groenten daar kopen. Met als resultaat dat er daar in de groene landbouwwoestijn een kleine oase van biodiversiteit is gekomen. Een plek waar mensen vaak graag naar toe gaan en gezond voedsel van krijgen. Dus: wil je jouw wereld veranderen; Koop de juiste producten! Ik kocht roomboter en yoghurt bij de supermarkt. Weliswaar biologisch, maar toch. Het voelde niet goed. Een vriend van mij koopt zijn biologische zuivel lokaal. Bij de Melkbrouwerij in Lettele.

Een biologische melkveehouderij die ook werkt aan extra biodiversiteit en dus een mooiere omgeving, door het aanplanten van bomen en hagen. Zij hebben naast dat ze in winkels verkopen, een mooi verkoopsysteem aan huis. Via een zelfbedieningssysteem kan je zuivel ophalen wanneer het je uitkomt, gemakkelijk en flexibel, 7 dagen per week, 24 uur per dag. En de roomboter is niet duurder dan in de supermarkt. Dus voor de prijs hoef je niet te laten. Het koste me wat moeite om deze stap te zetten. Maar nu blijkt dat ik daar producten halen vrij makkelijk kan combineren met een ander activiteit. Waar een wil is is een weg! 

De kerst komt eraan. Is niet voor iedereen een feest. Als je geen familie of vrienden hebt om het mee te vieren. En als je die toch hebt, is het soms een verplicht nummer. Diegenen wens ik sterkte voor de komende dagen. En wie weet valt het mee.

Te oogsten

Wortel: Ligt in een kist in de pipowagen. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Schorseneer: Ze staan helemaal rechts op de tuin. In de richting van de pastinaak en winterwortel. Er zijn 4 rijen. We beginnen met de linker - en buitenste rij! Anders wordt het een zooitje. Je graaft aan de linkerkant, vlak naast de buitenste de rij een gleuf van ongeveer 40 cm diep. De grond die er uit komt dan aan de linkerkant van de gleuf leggen! Dan aan de andere kant van de rij, de spitvork vlak naast de schorseneer, loodrecht in de grond duwen en dan de wortel voorzichtig los maken en uit de grond trekken. Sommigen hebben vertakkingen. Ze zijn het best minstens een vinger dik, anders hou je weinig over na het schillen. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Aardpeer(knolletje): Staat vlak bij het afdakje/schommel. Daar vandaan naar links richting composthoop lopen. Zie bordje. Ze zijn vanwege de droge zomer vrij klein. Oogsten; vooraan beginnen. Met de greep een hap grond uitnemen en die een stukje naar achteren, waar al gegraven is, omgooien. Zodat je geen grond gooit op waar nog geoogst moet worden. Graag ook de gehele breedte afzoeken. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Boerenkool: Staat iets rechts op de tuin. Onderste mooie bladeren plukken. Dan groeien de kleinere nog wat groter, Ongeveer 400 gram per volwassene.

Palmkool: Staat iets rechts op de tuin. Onderste mooie bladeren plukken. Dan groeien de kleinere nog wat groter, Ongeveer 400 gram per volwassene.

Prei: Staat op het linker gedeelte. Vooraan beginnen. Oogsten door met de spitvork de prei eerst los te steken. Dan onderaan vastpakken en uit de grond te trekken. Het mooie groen is ook prima om te eten! Ongeveer 200 gram per volwassene.

Pastinaak: Staat rechts op de tuin. Meest rechtse paadje inlopen. Zie bordjes. Oogsten door met een spitvork los te steken. Ongeveer 300 gram per volwassene.

Winterpostelein; Staat in de kleine tunnelkas. Bladgroente waar je goed een salade van kan maken. Je eet zowel de stengeltjes als het blad. Je oogst het door de steeltjes af te snijden, ongeveer 3 cm boven de grond. Snijden dus en niet trekken s.v.p. Dan kan er weer nieuwe postelein groeien! Graag aanéénsluitend snijden. (Dus niet hier en daar een plukje. Maar daar waar al gesneden is) Ongeveer 150 gram per volwassene.

Wortel: Ligt in een kist in de pipowagen. Ongeveer 200 gram per volwassene.

Voor de liefhebber:

Snijbiet: Staat links vooraan. Snijbiet oogst je zoals de naam al zegt; door te snijden. Je pakt met de ene hand een bosje blad en met de andere snijd je het blad onderaan af. Graag alle bladeren per plant snijden Niet te laag! Een paar cm. boven de grond. Er moeten nog groeipunten blijven, zodat weer nieuw blad kan groeien. Dan kunnen we nog weer een keer oogsten! Richthoeveelheid: Ongeveer 300 gram/volwassene. Zolang de voorraad strekt.

Snijselderij: Staat op linkergedeelte. Achter de snijbiet. Zie bordje. Oogsten door te snijden. Een bosje per volwassene. Zolang de voorraad strekt.

Krulpeterselie: Staat op linkergedeelte. Achter de snijselderij. Zie bordje. Oogsten door te snijden. Een bosje per volwassene. Zolang de voorraad strekt.

Rucola: Staat op het linker gedeelte. Meter of 40 paadje links naast de Nieuw Zeelandse spinazie inlopen. Oogsten door te snijden Een bosje per volwassene. Zolang de voorraad strekt.


Jan-Jaap Scholten