Op de tuin wordt het qua werk steeds rustiger. Er hoeven dit jaar geen nieuwe groenten meer gezaaid of geplant te worden. We zijn vooral de teelten verder in goede banen aan het leiden en aan het opruimen. Zo worden alle tomaten- en overige vruchtplanten uit de grote tunnelkas gehaald en wordt het systeem waar de planten aan hangen losgemaakt. Over een paar weken wordt het plastic er afgehaald en wordt later de gehele kas gedemonteerd. En na het ploegen in het voorjaar op een andere plek weer opgebouwd. Dit kastype wordt ook wel wandelkap genoemd. De kas wandelt mee in de vruchtwisseling. Zo kan je altijd tomaten in dezelfde kas verbouwen.

In de wandelkap hebben we onlangs red russian geplant. Een bladkool. En als dadelijk het plastic van de kas af is, staan ze opeens buiten. Ik dacht dat het mooi zou zijn als daar een klein tunneltje met folie overheen kan. Maar hoe kom je aan kleine bogen. Je hebt ze wel van kunststof of ijzer. Maar ik ga niet voor een experimentele teelt bogen kopen. Dat kan nooit uit. Toen dacht ik aan wilgentenen. Als je lange dikke tenen hebt kan je die in een boog over de kool in de grond zetten. We hebben inmiddels alle wilgen op en rond de tuin gesnoeid.

Afgelopen week hebben we een deel van dat hout verwerkt en uit het snoeimateriaal hebben we een aantal lange tenen gehaald. Ben benieuwd of het gaat werken.

In de winter heb ik tijd om de boel op een rijtje te zetten en plannen te maken en die verder uit te werken. De winter is in de landbouw ook dè tijd om cursussen, seminars, beurzen en andere activiteiten te bezoeken. Om te leren, bij te blijven en uit te wisselen. Daarnaast ben ik als CSA-boer onderdeel van het CSA-netwerk. (CSA: Community Supported Agriculture) Ik ben daar 10 jaar geleden mee in contact gekomen en heb toen na 2 winterbijeenkomsten en tussendoor goed afwegen, besloten om CSA-boer te worden. Sinds 8 jaar worden er elke winter CSA-conferenties georganiseerd. Door en voor CSA-boeren, hun leden, hun achterban, studenten en andere geïnteresseerden en betrokkenen. De initiatiefnemers voor de conferentie zijn de CSA-boeren zelf. De ene winter is het in België en dan het jaar daarop weer in Nederland. 6 jaar geleden ben ik gaan helpen. En voor deze winter heb ik de conferentie naar Deventer gehaald. Het vind plaats op zaterdag 11 en zondag 12 januari 2020.

Voor het programma op zaterdag hebben we een school tot onze beschikking, waarin we ruim 150 bezoekers kunnen ontvangen. Het dagprogramma is van 9.30 tot 17.00 uur. We bieden veel praktische workshops voor starters en voor door de wol geverfde CSA’ers, voor boeren, tuinders en andere producenten, voor voedselcoöperaties, voor betrokken consumenten zoals de leden en voor een ieder die geïnteresseerd is in de CSA beweging als een veelbelovende vorm van gemeenschapslandbouw. Een lunch is inbegrepen. Binnenkort komt een uitgewerkt programma. Aansluitend is er mogelijkheid tot een diner en een eventueel avondprogramma tot circa 22.00 uur.

Dus zet vast in je agenda: CSA Conferentie 11 en 12 januari 2020

Community Supported Agriculture Conferentie op zaterdag 11 januari van 9.30 tot 17.00 uur, aansluitend diner en eventueel avondprogramma circa 22.00 uur. Locatie: Kindcentrum Rivierenwijk, Zaanstraat 1, 7417 WN Deventer
Community Supported Agriculture Excursiedag op zondag 12 januari van 9.30 uur tot en met de lunch: bezoek aan de Oosterwaarde, Diepenveen en de Nieuwe Akker, Schalkhaar en de Veldhof in Gorssel.

Wil je je alvast in schrijven, dan kan dat. Want we verwachten weer veel belangstelling. De kosten zijn 25€ voor deelname aan het congresgedeelte op 11 januari, 15€ voor het diner op 11 januari en een vrijwillige bijdrage voor het excursieprogramma van de zondag. Je kan bij aanmelding aangeven waar je aan mee wil doen.

Te oogsten:

Winterpostelein; Bladgroente waar je goed een salade van kan maken. Staat in de kleine tunnelkas, links. Graag links vooraan beginnen met oogsten. Voorzichtig tussen de rijtjes stappen! Je pakt met de ene hand wat blaadjes en met de andere snijd je onderaan de steeltjes door. Snijden dus en niet trekken s.v.p. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. Ongeveer 100 gram per volwassene. Kasdeur altijd weer sluiten a.u.b.

Boerenkool of palmkool. Staat vlak bij de handpomp. Zie bordje. Alleen de onderste grote mooie bladeren plukken. Dan kunnen de kleinere nog wat groter groeien. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Aardpeer: Staat vlak bij het afdakje/schommel. Daar vandaan naar links richting composthoop lopen. Zie bordje. Sommige mensen vergelijken het met oesters of artisjok met een lichte nootachtige smaak. Aardperen zijn ook, mits vers, rauw te eten en zijn dan lekker bros en krokant. Ze combineren goed met aardappels, worteltjes, vis en noten. Echter ook met prei, erwten, bonen en broccoli gaan ze fijn samen. Oogsten; Bij linker rij beginnen. Voorzichtig met een spitvork of greep ruim voor de stengel steken. En de knolletjes uit de grond halen. Waarschijnlijk zitten ze ook aan weerszijden onder het gras. Ongeveer 250 gram per volwassene.

Prei: Zie je vanaf de pomp wel staan. Oogsten door met de spitvork de prei eerst diep los te steken. Dan onderaan vastpakken en uit de grond te trekken. Het mooie groen is ook prima om te eten! Ongeveer 200 gram per volwassene.

Groenlof: Staat links achter de grote tunnelkas. Kan je ook goed stamppot van maken, al la andijvie. Oogsten door met een mes de "krop" onder door te snijden. Hoeveelheid. 1 kleine per persoon. Grote voor 2 personen of meer personen.

Groenselderij: Staat rechts naast de boerenkool, halverwege. Achter de peterselie. Zie bordje. Is het zusje van de bleekselderij. Het is wat sterker van smaak dan de bleke variant. Groenselderij is rijk aan mineralen en vitaminen. Groenselderij is geschikt als smaakmaker en garnering van soepen, salades en stoofschotels. Oogsten door ruim onder de stelen, de plant door te snijden of door dikke stelen af te breken. Hoeveelheid; 1 per volwassene of los een aantal stelen.

Pastinaak: Op het rechter gedeelte van de tuin. Paadje van de bieten inlopen. Staan links naast de rode bieten. Ze hebben bruine roestplekken, maar die kan je er gewoon afschillen. Oogsten met een spitvork. Ongeveer 300 gram per volwassene.

Snijbiet: Staat rechts naast de prei. 20 meter naar achteren Snijbiet oogst je zoals de naam al zegt; door te snijden. Je pakt met de ene hand een bos blad en met de andere snijd je het blad onderaan af. Als je de buitenste bladeren te groot vindt, alleen de binnenste kleinere bladeren nemen. Graag alle bladeren per plant snijden Niet te laag! Een paar cm. boven de grond. Er moeten nog groeipunten blijven, zodat weer nieuw blad kan groeien. Dan kunnen we nog weer een keer oogsten! Richthoeveelheid: Ongeveer 350 gram/volwassene.

Pompoenen: Liggen nu onder het afdakje naast de schommel. Butternut; Een lichtbruine middelgrote pompoen. Lijkt ook wel op een kalebas. Met dik oranje vruchtvlees. Of Black Futsu; Is een middelgrote pompoen. Eerst donker groen van kleur. Daarna verandert de kleur naar lichtgroen en oranje. Lijkt qua smaak op de muskaatpompoen. Of Oranje hokkaido pompoen. Bekendste consumptie-pompoen. Hoeveelheid; Ongeveer 1 kg/volwassene.

Jaar-abonnementhouders mogen bovenstaande pompoenen extra meenemen om thuis op te slaan! 10 kg opslaan per volwassene is geen probleem.

Knolselderij: Staan helemaal rechts op het land. Knol uitzoeken en dan met een groot mes ruim onder de knol door, de wortels doorsnijden. Dan knol aan loof uit de grond trekken. Richthoeveelheid: 1 per volwassene.

Rucola: Staat rechts op de tuin, vooraan. Oogsten door te snijden. Dan kan er nog weer nieuwe groeien. 1 bosje per volwassene.

Winterwortel: Staan rechts op de tuin. Vooraan. Met de spitvork naast de wortels in de grondsteken en de wortels iets los steken. Wortel onderaan bij t loof pakken en uit de grond trekken. Ongeveer 250 gram per volwassene.

Jaarabonnement-houders mogen thuis een voorraadje aan leggen. 4 kg per volwassene is geen probleem. Draai het loof van de wortel, leg ze op een laagje zand in een kist, bak of emmer, bedek ze met een laagje zand en leg de volgende laag er bovenop. Eindig met een laag zand. De wortelen kun je tot vijf maanden in kisten op een droge, koele plek bewaren. Het zand is liefst geel maar ik gebruik zelf ook grond uit de tuin. Het zand moet licht vochtig zijn. Dus eventueel nat maken. Zorg dat er onder in de kist of emmer gaten zitten zodat teveel aan vocht weg kan. De kist koud wegzetten. Dat kan buiten onder een afdak zijn, maar kan net zo goed binnen. Wel moet je er dan voor zorgen dat je er een stuk gaas overheen legt, zodat er geen ongedierte bij kan. Muizen zijn dol op wortel.

Rode bieten: Staan op rechter gedeelte. Zie bordje vooraan. Paadje inlopen en dan op rechter teeltbed! Oogsten door biet uit de grond te trekken. 1 hele grote of 250 gram per volwassene.

Voor de liefhebber

Witlof-pennen(om thuis witlof te trekken) Staat links achter de grote tunnelkas, rechts van de groenlof. Steek een aantal witlof planten uit. Snij het loof vanaf 2 cm boven de wortel af. Ik kort alle wortels in op ongeveer 20 cm. Ik pak een emmer of grote bloempot en leg die op zijn kant. Ik leg een klein laagje aarde in de zijkant van de emmer/pot. En daarop een paar wortels en dan weer een laagje aarde. En dan weer wortels, en weer aarde. Totdat de emmer/pot vol is. Zorg ervoor dat de bovenkant van de wortels op gelijke hoogte zitten. Emmer/pot rechtopzetten en eventueel een klein beetje water geven. Op een warme plek zetten(13-18 °C) en licht weg houden. Bijvoorbeeld door er een bloempot op zijn kop erover heen te doen. Na ongeveer 4 weken heb je witlof.

Nieuwe Zeelandse spinazie: Staat op rechter gedeelte van de tuin, achter de snijbiet. Is geen echte spinazie maar is qua smaak en gebruik ongeveer gelijk aan echte spinazie. Van Nieuw-Zeelandse spinazie oogst je zowel de volgroeide bladeren als de jonge stengel-toppen. Door het afsnijden, snoei je als het ware en gaat de plant zich alsmaar meer vertakken. Ongeveer 400 gram per volwassene.

Groene tomaten: Om bijvoorbeeld chutney van te maken. 500 gram per volwassene. Zolang de voorraad strekt.

Peterselie(platte): Staat vlak bij de handpomp. Zie bordje. Oogsten door een bosje af te snijden. Zolang de voorraad strekt.


Jan-Jaap Scholten